ΕΝΟΧΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ
Ο Ιωάννης Μεταξάς, στο αίτημα για επέλαση των Ιταλών το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου 1940 απάντησε με τη γνωστή φράση «Alors, c’est la guerre» (αυτό σημαίνει πόλεμο) και σήμανε εκείνη η νύχτα την έναρξη τού ελληνοϊταλικού πολέμου. Πολλά έχουν ειπωθεί για την προσωπικότητα τού Μεταξά και πιο συγκεκριμένα για τα γεγονότα εκείνης της νύχτας. Λαμπρές σελίδες στην ιστορία τής Ελλάδος, Έπος τού Σαράντα, μάχες στα ελληνοαλβανικά σύνορα, νίκη των Ελλήνων, και τα σχετικά ιστορικά στοιχεία, αφορούν την ιστορική αποτίμηση τού πολέμου και όχι την επέτειο τής αφετηρίας του.
Η επέτειος αφορά την ανάμνηση, την θύμηση τής κίνησης τού Μεταξά και την είσοδο τής χώρας στον πόλεμο. Παρελάσεις σε κεντρικές, και μη, πόλεις σε όλη την Ελλάδα, μαθητικές και στρατιωτικές, με σύσσωμη την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία παρούσα και τις γαλανόλευκες να κυματίζουν σε μπαλκόνια. Το τυπικό τού εορτασμού τής επετείου μάλιστα έχει καθιερώσει και συγκεκριμένο φαγητό γι’ αυτή την ημέρα, καθώς και την «κλασική» ερώτηση πλέον σε μαθητές για το τι εορτάζεται αυτή την ημέρα (λες και φταίνε οι μαθητές που δε γνωρίζουν, αλλά αυτό είναι θέμα μεγάλης συζήτησης). Εθνική παλιγγενεσία και εθνική υπερηφάνεια. Ένα αίσθημα πως όλοι οι Έλληνες, ως έθνος, γίνονται ένα, χάριν τής αναμνήσεως τού «ΟΧΙ».
Τα τελευταία χρόνια, στα χρόνια τού μνημονίου, το τυπικό έχει αλλάξει κατά τι. Κάγκελα υψώνονται μπροστά από τους «επισήμους» στις παρελάσεις, για την αποφυγή επεισοδίων. Αγανακτισμένοι πολίτες, απελπισμένοι, αδικημένοι, δράττονται της ευκαιρίας τής επετείου για να διαμαρτυρηθούν στους πολιτικούς, που ευθύνονται για τη σημερινή κατάσταση. Ο εκάστοτε «επίσημος», σε κάθε εξέδρα παρελάσεως, προσωποποιεί για τον πολίτη την αιτία των δεινών της κρίσης (ο διαμαρτυρόμενος, βέβαια, εκείνη τη στιγμή σκοπίμως ξεχνά πως πλέον δε βρισκόμαστε σε Κατοχή, επομένως ο κάθε πολιτικός στην εξέδρα βρίσκεται επειδή έχει ψηφιστεί με δημοκρατικές διαδικασίες, ήτοι και προσωπική ευθύνη των πολιτών).
Και φέτος οι παρελάσεις θα γίνουν υπό το ίδιο καθεστώς, με κάγκελα και μέτρα ασφαλείας, υπό το φόβο επεισοδίων. Αναρωτιέμαι πού είναι η εθνική υπερηφάνεια. Πού είναι το «σύσσωμο» τού έθνους, όταν ακραίες φωνές συγκρούονται μεταξύ τους, με φόντο την επέτειο και μια κουρελιασμένη γαλανόλευκη, που ο καθένας διεκδικεί ως περισσότερο πατριώτης από τον άλλον. Οι δηλώσεις των πολιτικών θα κυμανθούν, γι’ άλλη μια φορά, στα ίδια επίπεδα, πως, δηλαδή, η χώρα αρχίζει και βγαίνει από την κρίση, χάριν στις θυσίες τού λαού. Οι επιζήσαντες ανάπηροι πολέμου θα εξακολουθούν και φέτος να διακηρύττουν πως δεν πολέμησαν για μια τέτοια Ελλάδα, για μια χώρα τής εξαθλίωσης και πάντοτε οικονομικά υποταγμένης. Και ενδόμυχα, οι έχοντες την πρωτοβουλία για τα μέτρα ασφαλείας, ίσως να παρακαλούν να σταθεί ο καιρός σύμμαχός τους, ώστε να συγκεντρωθεί όσο το δυνατόν λιγότερος κόσμος.
Στο ίδιο έργο θεατές γι’ άλλον ένα χρόνο. Η ιστορικότητα τού γεγονότος δεν αμφισβητείται και υπογραμμίζεται. Μήπως ήρθε, όμως, η ώρα ν’ αλλάξει το τυπικό τής επετείου; Με τους Ιταλούς είμαστε, σχεδόν, στην ίδια μοίρα σήμερα. Τα τουρκικά πλοία αλωνίζουν στο Αιγαίο και στην Κύπρο και όλοι αντιλαμβάνονται πως στα εθνικά θέματα πάσχουμε, όντες απασχολημένοι με τα οικονομικά στο εσωτερικό. Αναρωτιέμαι εάν η εικόνα τής επετείου προκαλεί ένα μειδίαμα στους ξένους, καθώς άπαντες γνωρίζουν πως η Ελλάδα είναι μια χώρα πλήρως εξαρτημένη και δείχνει αναχρονιστικό να εορτάζει με αυτόν τον τρόπο. Αντί για βαρύγδουπες και πατριωτικές κορώνες, οι ιθύνοντες ας φροντίσουν για το σήμερα. Έφτασε η ώρα να πάψουμε να αντλούμε αίγλη και δύναμη από το παρελθόν, διότι φαντάζει οξύμωρο με τη σημερινή κατάσταση που βιώνουμε όλοι. Η ιστορία δεν αποτίμησε μόνο το «ΟΧΙ» τού Μεταξά, αλλά αποτιμά όλα τα «ΟΧΙ» και τα «ΝΑΙ» από τότε έως σήμερα.
Καλή αυριανή Έλληνες. Εύχομαι την 25η Μαρτίου να τα πούμε χωρίς κάγκελα..
ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΟΥΠΑΣ 